کد مطلب:234785 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:284
اسرار غسل
یكی از مقدمات مهم نماز، انجام غسل ها است، بخصوص غسل جنابت برای كسی كه در حال جنابت، حیض و یا... می باشد. در این حالت، انسان یك قذارت و آلودگی پیدا می كند كه با وضو از
[ صفحه 126]
بین نمی رود و باید تمام اعضای بدن را شست وشو داد و آنها را پاك نمود، تا این حالت كه مخالف روحانیت انسان است از بین برود.
حضرت امام رضا علیه السلام درباره ی علت و فلسفه ی غسل جنابت فرموده است:
«علة غسل الجنابة النظافة لتطهیر الانسان مما اصابه من اذاه و تطهیر سائر جسده لان الجنابة خارجة من كل جسده فلذلك وجب علیه تطهیر جسده كله و علة التخفیف فی البول و العائط انه اكثر و ادوم من الجنابة فرضی فیه بالوضوء لكثرته...؛ [1] .
علت غسل جنابت نظافت و پاكی انسان است از آنچه به او رسیده و موضعی كه نجس شده و نیز تمام بدنش؛ زیرا جنابت از تمام جسد بیرون آمده و تطهیر تمام جسد هم واجب شده است و علت تخفیف در بول و عائط - كه فقط موجب وضو هستند - این است كه بول و غائط همیشگی، روزمره، بدون اختیار، بدون لذت و شهوت است و خدا به وضو گرفتن برای آنها راضی است؛ ولی جنابت تؤام با لذت و بدون اكراه است».
شهید ثانی قدس سره در توضیح این مطلب می فرماید: «در غسل، دستور به شستن تمام بدن داده شده است؛ زیرا پست ترین حالت
[ صفحه 127]
انسان و شدیدترین حالت وابستگی و بندگی اش به امور شهوی، حالت جماع و دیگر موجبات غسل از قبیل حیض، نفاس، استحاضه است.
از این رو باید همه ی بشره ی بدن شسته شود تا آثار كشش های حیوانی و جاذبه های شهوانی از بین برود و قلب، صفا و خلوص و اقبال خود را باز یابد و اهلیت عبادت و مناجات را پیدا كند و از حضیض غوطه خوردن در وادی بهیمیت، به اوج مناجات خدای متعال ارتقا یابد». [2] .
روایت شده است: حضرت رضا علیه السلام در نیشابور به محله ای رفت. در آن جا حمامی وجود داشت و چشمه ی آبی بود، ولی آب آن اندك بود. حضرت همان جا اقامت كرد و تصمیم به بازسازی و پاكسازی آن چشمه گرفت. اشخاصی را كه مقنی بودند طلبید و آنها به دستور آن حضرت به لایروبی و بازسازی چشمه پرداختند. آب آن چشمه زیاد شد، آن گاه حضرت رضا علیه السلام دستور داد كه در بیرون پله ی آن چشمه، حوضی ساختند و از آن چشمه آب به آن حوض ریختند. حضرت رضا علیه السلام به میان حوض رفت و غسل كرد و سپس در پشت آن، نماز خواندند و دعا كردند تا خداوند
[ صفحه 128]
نیازهایش را برآورده سازد و بر نعمت هایش بفزاید. این برنامه تا كنون، از یادگارهای حضرت رضا علیه السلام بین شیعیان، باقی مانده است». [3] .
[ صفحه 130]
[ صفحه 126]
بین نمی رود و باید تمام اعضای بدن را شست وشو داد و آنها را پاك نمود، تا این حالت كه مخالف روحانیت انسان است از بین برود.
حضرت امام رضا علیه السلام درباره ی علت و فلسفه ی غسل جنابت فرموده است:
«علة غسل الجنابة النظافة لتطهیر الانسان مما اصابه من اذاه و تطهیر سائر جسده لان الجنابة خارجة من كل جسده فلذلك وجب علیه تطهیر جسده كله و علة التخفیف فی البول و العائط انه اكثر و ادوم من الجنابة فرضی فیه بالوضوء لكثرته...؛ [1] .
علت غسل جنابت نظافت و پاكی انسان است از آنچه به او رسیده و موضعی كه نجس شده و نیز تمام بدنش؛ زیرا جنابت از تمام جسد بیرون آمده و تطهیر تمام جسد هم واجب شده است و علت تخفیف در بول و عائط - كه فقط موجب وضو هستند - این است كه بول و غائط همیشگی، روزمره، بدون اختیار، بدون لذت و شهوت است و خدا به وضو گرفتن برای آنها راضی است؛ ولی جنابت تؤام با لذت و بدون اكراه است».
شهید ثانی قدس سره در توضیح این مطلب می فرماید: «در غسل، دستور به شستن تمام بدن داده شده است؛ زیرا پست ترین حالت
[ صفحه 127]
انسان و شدیدترین حالت وابستگی و بندگی اش به امور شهوی، حالت جماع و دیگر موجبات غسل از قبیل حیض، نفاس، استحاضه است.
از این رو باید همه ی بشره ی بدن شسته شود تا آثار كشش های حیوانی و جاذبه های شهوانی از بین برود و قلب، صفا و خلوص و اقبال خود را باز یابد و اهلیت عبادت و مناجات را پیدا كند و از حضیض غوطه خوردن در وادی بهیمیت، به اوج مناجات خدای متعال ارتقا یابد». [2] .
روایت شده است: حضرت رضا علیه السلام در نیشابور به محله ای رفت. در آن جا حمامی وجود داشت و چشمه ی آبی بود، ولی آب آن اندك بود. حضرت همان جا اقامت كرد و تصمیم به بازسازی و پاكسازی آن چشمه گرفت. اشخاصی را كه مقنی بودند طلبید و آنها به دستور آن حضرت به لایروبی و بازسازی چشمه پرداختند. آب آن چشمه زیاد شد، آن گاه حضرت رضا علیه السلام دستور داد كه در بیرون پله ی آن چشمه، حوضی ساختند و از آن چشمه آب به آن حوض ریختند. حضرت رضا علیه السلام به میان حوض رفت و غسل كرد و سپس در پشت آن، نماز خواندند و دعا كردند تا خداوند
[ صفحه 128]
نیازهایش را برآورده سازد و بر نعمت هایش بفزاید. این برنامه تا كنون، از یادگارهای حضرت رضا علیه السلام بین شیعیان، باقی مانده است». [3] .
[ صفحه 130]
[1] وافي، ج 6، ص 538؛ علل الشرايع، ج 1، ص 257؛ عيون الاخبار، ج 2، ص 102.
[2] اسرار الصلاة، ص 93 و 94.
[3] اعيان الشيعه، ج 2، ص 81.